دیجی باران
تاریخچه باتری لپ تاپ بسیار جالب و خواندنی است! باتری لپ تاپ یکی از اجزای و قطعات مهم است که امکان روشن ماندن این رایانه قابل حمل را فراهم می کند. کارایی و عملکرد این نوع رایانه نیز تا حد زیادی به سلامت باتری دستگاه بستگی دارد چون هنگامی که لپ تاپ به پریز برق متصل نیست این وظیفه باتری است که برق رسانی به مدار را بر عهده دارد .بهبود توان و افزایش زمان بازده باتری ها یکی از دلایل اصلی محبوبیت روزافزون لپ تاپ ها ، نوت بوک و سایر رایانه های قابل حمل است. اینجا در دیجی باران درباره تاریخچه باتری رایانه قابل حمل و نحوه عملکرد آن مطلبی را مطالعه خواهید کرد.
- از دهه 80 میلادی انواع باتری لپ تاپ تولید و استفاده شده است.
- در ابتدا باتری رایانه مانند آداپتور در کنار لپ تاپ قرار می گرفت.
- سپس باتری های لیتیم یون در قسمت کف دستگاه نصب شدند.
- باتری های یون لیتیم به عنوان باتری پرتابل از چند سلول 18650 ساخته شده است.
- باتری های 18650 بعدا به داخل لپ تاپ منتقل شدند.
- انواع لپ تاپ – نوتبوک و الترابوک جدید از باتری لیتیم پلیمر استفاده می کند.
- باتری لیتیم پلیمر داخل لپ تاپ نصب شده است.
باتری رایانه در دهه 80 میلادی یک بار مصرف بود
لپ تاپ‌های قدیمی با باتری قلمی (یکبار مصرف) کار می‌کردند و تعداد زیادی از باتری‌های قلمی برای روشن نگه‌داشتن یک لپ تاپ نیاز بوده. اگرچه جایگاه نصب چند عدد باتری AA به‌عنوان باتری رایانه تعبیه‌شده بود اما عمر آنها طولانی نبود و تعداد زیاد باتری‌های قلمی باعث افزایش وزن لپ‌تاپ می‌شد.
کار با لپ تاپ روی باتری‌های قلمی پیشنهادی کاملاً گران‌قیمت بود و باتری‌ها باید مرتباً تعویض شوند. استفاده از باتری‌های قلمی نیز برای محیط‌زیست مضر بودند. باتری‌های قلمی دور انداخته‌شده حاوی مواد شیمیایی مضری بودند و فقط به زباله‌های محیطی اضافه می‌شدند. پس ایده استفاده از باتری قلمی برای لپ‌تاپ خیلی زود منقضی شد! امروزه حتی برای موزیک پلیرها نیز از باتری قلمی ” یک بار مصرف ” استفاده نمی‌شود و باتری‌های شارژ شونده جای باتری یکبار مصرف را گرفته‌اند.
اواخر دهه 80 باتری اسید سرب آمد :
در اواخر دهه 80، لپ‌تاپ با باتری‌های سنگین اسید – سرب کار می‌کردند. این باتری‌ها رایانه را بسیار سنگین می‌کرد و بازدهی مناسبی را ارائه نمی‌کردند. سلول اسید- سرب، اولین باتری قابل شارژ بود که اختراع شد و البته برای رایانه نیز مورداستفاده قرار گرفت.
گاستون پلانته سلول اسید- سرب را اختراع کرد. این اولین باتری بود که می‌توانست با عبور جریان معکوس از آن شارژ شود. سلول اسید- سرب از آند سرب و کاتد دی‌اکسید سرب تشکیل‌شده بود و هر دو در اسیدسولفوریک غوطه‌ور بودند. هر دو الکترود سلول سرب -اسید با اسیدسولفوریک واکنش داده و سولفات سرب تولید می‌کنند.
اگرچه این باتری‌ها سنگین بودند، اما ظرفیت قابل‌توجهی برای نگه‌داشتن شارژ الکتریکی داشتند. شارژ Macintosh توسط یک باتری سلول سرب-اسید مهروموم شده تأمین می‌شد. بااین‌وجود، در زمان اختراع باتری‌های نیکل کادمیوم، باتری‌های اسید سرب خیلی زود دور ریخته شدند.
دهه 90 جهشی بزرگ بود :
اختراع باتری NiCad مزیتی برای توسعه دستگاه‌های لپ تاپ بود. سلول‌های NiCad را می‌توانستند دربسته باتری مونتاژ کنند. این باتری‌ها مقاومت داخلی بسیارکمی دارند و می‌توانند جریان‌های زیادی را تأمین کنند. این ویژگی باتری‌ها باعث محبوبیت بیشتر آنها و ترجیح سلول‌های باتری تولیدکنندگان لپ‌تاپ بود.
با این حال ، یکی از بزرگترین معایب باتری های NiCad “اثر حافظه” آنها بود. این باتری ها قبل از شارژ مجدد نیاز به تخلیه کامل داشتند. در صورت شارژ مجدد باتری ها بدون تخلیه کامل ، بازده این باتری ها بسیار کاهش می یابد. این پیشرفت پس از اختراع باتری های هیدرید فلز نیکل با سرعت یک حلزون پیش رفت.
باتری های نیکل متال هیدرید :
باتری های هیدرید فلزی نیکل ظرفیت بالاتری را ارائه می دهند ، اما آنها نیز از اثر حافظه رنج می برند. ظرفیت این باتری ها 2-3 برابر بیشتر از باتری های NiCad است. پس از ورود باتری های نیکل متال هیدرید ، هیچ پیشرفت محسوسی در فناوری باتری مشاهده نشد. NiCad و NiMH برای مدت طولانی به عنوان باتری رایانه تولید شده در سراسر جهان باقی ماندند. این باتری ها را حتی امروزه در لپ تاپ های قدیمی می توان یافت. پیشرفت در فناوری پیل سوختی زمینه را برای اختراع باتری های لیتیوم یون فراهم کرد.
باتری لپ تاپ – لیتیوم یون ( Li-ion 18650 )
باتری‌های لیتیوم یون که در دهه 1970 ابداع شدند، باتری‌های ارجح در لپ‌تاپ مدرن هستند. این باتری‌ها از اثر حافظه رنج نمی‌برند. ورود باتری‌های Li-Ion ثابت کرده است که برای تولیدکنندگان باتری رایانه یک نعمت است زیرا اکنون می‌توانند دستگاه‌های باریک و سبک‌تری تولید کنند که ساعت‌ها روی این باتری‌ها کار می‌کنند. باتری‌های لیتیوم یونی بیشترین تراکم انرژی را در بین انواع باتری‌های قابل شارژ دارند. همچنین در صورت عدم استفاده کمترین افت بازده را دارا هستند. بااین‌حال، این باتری‌ها در معرض دمای بالا کارایی خود را از دست می‌دهند.
باتری های لیتیم یون چگونه در لپ تاپ ها استفاده می شوند ؟!
معروف‌ترین و پر مصرف‌ترین باتری رایانه قابل حمل از سلول‌های لیتیم یون ساخته می‌شوند. برای ساختن ” باتری رایانه ” انواع محصولات دل – اچ پی – سونی – ایسوس و سایر برندهای معتبر دنیا (به‌جز الترابوک) از سلول‌های لیتیم یون استفاده می‌شود. معروف‌ترین آنها سلول 18650 است. تمام باتری‌های پرتابل که در قسمت کف دستگاه نصب می‌شود از این سلول‌های گرد و استوانه‌ای بهره‌مند‌است. چند عدد از این سلول‌ها در یک مدار و در کنار هم مونتاژ شده که یا در قسمت کف لپ‌تاپ و یا در داخل لپ‌تاپ نصب می‌شود.
- بهترین سلول های 18650 توسط سامسونگ و الجی ، شرکت ژاپنی پاناسونیک ( NCR ) و تسلا تولید می شود.
- لپ تاپ هایی مانند دل INSPIRON 5010 -5110 به باتری پرتابل ساخته شده با سلول 18650 مجهز هستند.
- لپ تاپ هایی مانند Lenovo z500 – ASUS N552 از باتری داخلی لیتیم یون با سلول 18650 بهره مند هستند.
باتری لپ تاپ – لیتیوم پلیمر ( Li-polymer )
باتری لیتیوم پلیمر به عنوان باتری نسل بعدی لپ تاپ در نظر گرفته می شود. اینها انواع جدیدی از باتری های قابل شارژ هستند که در لپ تاپ ها استفاده می شوند. می توان آنها را با خیال راحت حدود 2 الی 3 ماه ” بدون استفاده ” نگه داری کرد بدون اینکه خطر شارژ آنها از بین برود. تولیدکنندگان باتری ادعا می کنند که این باتری ها بیشترین تراکم الکتریکی را دارند و همین امر آنها را برای لپ تاپ ها ایده آل می کند.
باتری رایانه قابل‌حمل از زمان اختراع خود فاصله زیادی را طی کرده است. امروز می‌توانید باتری لپ تاپ 6 سلولی یا 9 سلولی پیدا کنید که بتوانند لپ‌تاپ شمارا با یک بار شارژ ساعت روشن نگه دارد. علاوه بر این، لازم نیست قبل از شارژ مجدد ” باتری ” را کاملاً تخلیه کنید. در ضمن می‌توانید این باتری‌ها را به‌طور 100٪ شارژ نگه‌دارید.
- باتری لپ تاپ سری لیتیوم پلیمر در داخل دستگاه نصب می‌شود.
- برای تعویض این نوع باتری باید درب و بدنه لپ‌تاپ را بازکنید.
- این نوع باتری حدود 1000 بار قابل شارژ است
- باتری لیتیوم پلیمر هنگامی‌که از بین می‌رود بادکرده و حجم آن افزایش پیدا می‌کند.
باتری لپ تاپ یک کالای مصرفی است
هر باتری لپ تاپ با توجه به جنس و مدل آن دارای سیکل شارژ است که البته باید توسط استفاده‌کننده به‌درستی رعایت شود. باتری‌های پرتابل حدود 500 چرخه شارژ مفید و باتری‌های داخلی جنس پلیمر حدود 1000 چرخه شارژ مفید دارد که حالت ایده آل آن چیزی حدود 10% الی 90% است. اگر برای بازی یا کارهای گرافیکی از لپ‌تاپ استفاده می‌کنید بهتر است باتری را خارج نموده و به‌طور مستقیم از جریان برق استفاده کنید.
- با هر بار شارژ کردن از عمر مفید باتری کاسته می‌شود.
- سعی کنید شارژ باتری را بین 10% الی 90% نگه‌دارید.
- دمای بالا و رطوبت به‌سلامت و عمر مفید باتری آسیب می‌رساند.
- اگر بیشتر از یک سال از عمر مفید باتری لپ‌تاپ گذشته است از آن انتظار زیادی نداشته باشید
- هنگام خرید باتری جایگزین به سال تولید آن دقت کنید.
